Năm nguồn lực của Porter – porter’s five forces

Đánh giá Cân bằng quyền lực trong  kinh doanh


Ai cao tay hơn, và tại sao?

Năm nguồn lực của Porter là một công cụ đơn giản nhưng mạnh mẽ cho bạn nhận diện được nơi quyền lực tồn tại trong kinh doanh. Điều này rất hữu ích bởi nó sẽ giúp bạn hiểu cả điểm mạnh của vị thế cạnh tranh của bạn hiện tại, và điểm mạnh của vị trí bạn đang muốn đạt tới.

Với khả năng nhận thức rõ ràng quyền lực của mình nằm ở đâu, bạn có thể phát huy sức mạnh, cải thiện yếu điểm, và tránh những bước đi sai lầm. Điều này rất quan trọng trong tiến trình lập kế hoạch của bạn.

Thông thường, công cụ này được sử dụng để đánh giá một sản phẩm/dịch vụ mới của doanh nghiệp có tiềm năng để thu sinh lợi hay không. Tuy nhiên nó có thể rất phù hợp để hiểu được cán sức mạnh bạn đang sở hữu trong các tình huống kinh doanh.

Tìm hiểu về Năm nguồn lực Porter:

Phân tích năm nguồn lực là cách thức giả định rằng có năm nguồn lực quan trọng để xác định sức mạnh cạnh tranh trong 1 tình huống kinh doanh. Đó là:

1. Sức mạnh của nhà cung cấp: liệu các nhà cung cấp có thể dễ dàng quyết định tăng giá cung ứng vật tư cho bạn? Câu trả lời ở số lượng nhà cung cấp ở những nhóm đầu vào trọng yếu, sự độc quyền vật tư cung ứng, sức mạnh có đủ điều khiển doanh nghiệp của bạn, chi phí chuyển sang nhà cung cấp khác có đủ lớn khiến bạn e ngại…Bạn càng có ích lựa chọn nhà cung cấp, sự lệ thuộc của bạn vào họ càng cao, vì vậy quyền lực của nhà cung cấp càng lớn.

2. Sức mạnh của người mua: tương tự như trên nhưng bạn hãy tự hỏi liệu người mua có sức mạnh làm giá giảm xuống. Một lần nữa, câu trả lời phụ thuộc vào số lượng người mua hàng của bạn, mức độ ảnh hưởng của một số người mua cá thể đối với doanh nghiệp, chi phí nếu các cá thể VIP này chuyển sang sử dụng sản phẩm khác…Nếu bạn chỉ buôn bán với một số ít vài khách hàng VIP kiểu này, rõ ràng họ có quyền lực để áp đặt lên bạn.

3. Sức mạnh cạnh tranh: cốt lõi của yếu tố này là số lượng và năng lực cạnh tranh của các đối thủ. Nếu bạn có quá nhiều đối thủ, và họ cung cấp những sản phẩm dịch vụ không hề kém cạnh, như vậy bạn hầu như có rất ít quyền lực. Bởi vì nhà cung cấp và người mua có thể chuyển sang đối thủ của bạn nếu không đạt được 1 thỏa thuận tốt. Mặt khác, nếu không ai có thể làm bằng doanh nghiệp của bạn, rõ ràng bạn có quyền lực chi phối tối cao.

4. Rủi ro từ việc bị thay thế:sức mạnh của bạn sẽ bị ảnh hưởng một khi khách hàng tìm ra những cách thức khác nhau để tự thực hiện những công việc lẽ ra là của bạn – ví dụ: nếu bạn cung cấp 1 sản phẩm phần mềm tự động hóa 1 quy trình quan trọng, nhưng người ta lại tìm cách thay thế bằng 1 quy trình thủ công nhưng vẫn đáp ứng công việc hoặc outsource ra ngoài. Nếu sự thay thế là dễ dàng thự hiện, như vậy quyền lực của bạn giảm đáng kể.

5. Mối đe dọa từ xâm lược thị trường: Vị thế của bạn cũng bị ảnh hưởng bởi khả năng những đối thủ mới nhảy vào thị trường. Nếu chỉ phải tốn rất ít thời gian và tiền bạc hoặc bạn không có những thế mạnh thứ yếu về công nghệ, rõ ràng đối thủ cạnh tranh có thể nhanh chóng gia nhập thị trường và giành lấy thị phần của bạn. Ngược lại nếu bạn trang bị những rào cản đủ mạnh và chắc, bạn có thể yên tâm về thị phần của cũng như vị trí của mình trên thị trường.

Các lực lượng này có thể gắn kết với nhau trong một sơ đồ như dưới đây:

Sử dụng công cụ Năm nguồn lực của Porter:

poster's five forces
poster’s five forces

Để sử dụng công cụ này, hãy in bảng này phân tích mỗi nguồn lực và viết những đánh giá trên bảng in ra của 15phut.vn mà bạn có thể tải về tại đây.

Hãy tìm ra các yếu tố liên quan đến thị trường hoặc tình huống kinh doanh của bạn, và sau đó kiểm tra chúng đối với các nguồn lực trong sơ đồ trên.

Sau đó, đánh dấu những yếu tố quan trọng trên biểu đồ, tóm lược kích thước và quy mô của các nguồn lực trên biểu đồ. Một cách dễ dàng để làm điều này là sử dụng một dấu “+” cho một nguồn lực có lợi cho bạn, hoặc “-” cho một nguồn lực chống lại bạn (xem thêm ví dụ dưới đây).

Sau đó nhìn vào tình hình mà bạn đã chỉ ra và suy nghĩ làm nó ảnh hưởng đến bạn như thế nào. Thử nghĩ xem bằng cách nào bạn có thể tạo sự thay đổi để gia tăng sức mạnh của bạn đối với từng nguồn lực. Hơn nữa, nếu bạn thấy mình ở một vị trí yếu về cấu trúc, công cụ này giúp bạn tư duy những gì bạn có thể làm để có một vị thế tốt hơn.

Công cụ này được tạo ra bởi giáo sư Harvard Business School, Michael Porter, để phân tích sự hấp dẫn và lợi nhuận có thể có của một ngành công nghiệp. Kể từ khi xuất bản, nó đã trở thành một trong những công cụ chiến lược quan trọng nhất của kinh doanh. Các bài báo kinh điển trong đó giới thiệu đó là “Làm thế nào để điều chỉnh Chiến lược cạnh tranh nguồn lực” tại Harvard Business Review 57, tháng ba-tháng tư năm 1979, trang 86-93.

Ví dụ:

Martin Johnson đang xem xét  có nên chuyển đổi nghề nghiệp và trở thành một nông dân. Anh luôn luôn yêu các vùng nông thôn, và muốn chuyển sang một nghề nghiệp mà anh được làm chủ chính mình. Anh bắt đầu phân tích “5 nguồn lực” để hiểu rõ tình hình của mình:

poster's five forces
poster’s five forces

Điều e ngại đối với anh ta là:

• Các mối đe dọa khi đối thủ mới tham gia vào thị trường là khá cao: nếu có vẻ một vài người đang duy trì được lợi nhuận bền vững, những những đối thủ mới có thể xuất hiện, dễ dàng giành lấy thị phần và lợi nhuận khi đó tất nhiên giảm.

• Sự cạnh tranh rất cao: nếu một đơn vị nào đó làm tăng giá, họ sẽ nhanh chóng thất bại. Cạnh tranh gay gắt luôn đặt áp lực rất lớn lên giá cả.

• Quyền lực của người mua: một lần nữa, người mua có khá nhiều quyền lực quyết định việc giảm giá.

• Có một số mối đe dọa của việc bị thay thế.

Trừ khi ông có thể tìm thấy một số cách để thay đổi tình trạng này, nếu không sẽ rất khó khăn để tồn tại Có thể ông sẽ cần chuyên biệt trong 1 nhánh của thị trường, hoặc tìm những lĩnh vực kinh doanh liên quan để có vị thế mạnh mẽ hơn.

Điểm cốt lõi:

Phân tích năm nguồn lực của Porter là một công cụ quan trọng để đánh giá tiềm năng sinh lợi nhuận của 1ngành công nghiệp. Với một vài tùy biến nhỏ, đây cũng hữu ích để đánh giá sự cân bằng giữa các nguồn lực trong những tình huống khác.

Nó hoạt động bằng cách phân tích sức mạnh của năm lực lượng quan trọng có ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh:

• Sức mạnh của nhà cung cấp: Sức mạnh của nhà cung cấp làm tăng giá đầu vào của bạn.

• Sức mạnh cùa người mua: Sức mạnh của các khách hàng ảnh hưởng đến giá cả dịch vụ của bạn.

• Khả năng cạnh tranh: Sức mạnh của sự cạnh tranh trong ngành công nghiệp.

• Mối đe dọa của việc bị thay thế: khả năng các sản phẩm/dịch vụ khác có thể thay thế chỗ đứng của bạn.

• Các mối đe dọa của lối vào mới:đối thủ cạnh tranh mới có thể tham gia thị  trường nếu họ thấy rằng bạn đang thu được lợi nhuận tốt (và sau đó đẩy giá của bạn xuống).

Bằng cách suy nghĩ về cách mỗi nguồn lực ảnh hưởng đến bạn, xác định sức mạnh và định hướng của chúng, bạn có thể nhanh chóng đánh giá ưu điểm vị trí hiện tại của mình và khả năng duy trì lợi nhuận bền vững.

15 phút sưu tầm và biên tập.

Comments

comments

Leave a Reply

error: Content is protected !!